Dlaczego oringi silikonowe są niezastąpione w ekstremalnych temperaturach? | Superseal.pl
W przemyśle, gdzie temperatury sięgają setek stopni Celsjusza lub spadają do ekstremalnego mrozu, większość materiałów ulega degradacji. Silikonowe oringi to wyjątek – zachowują elastyczność i szczelność nawet w warunkach, które zniszczą uszczelki z NBR, Vitonu czy EPDM. W tym artykule odkryjemy, co sprawia, że silikon jest królem ekstremalnych temperatur i w jakich zastosowaniach jest niezastąpiony.
Ekstremalne temperatury: Dlaczego większość materiałów nie wytrzymuje?
Kluczowym wyzwaniem dla uszczelek w wysokich lub niskich temperaturach jest utrata elastyczności lub trwałe odkształcenie. Przykładowo:
-
NBR (nitryl): Twardnieje poniżej –30°C i rozpada się powyżej +100°C.
-
EPDM: Wytrzymuje do +150°C, ale w mrozie (–50°C) traci sprężystość.
-
Guma naturalna: Degraduje już przy +80°C.
Silikon (VMQ) działa w zakresie od –60°C do +200°C (wersje specjalne krótkotrwale do +300°C). Co stoi za tą unikalną odpornością?
Sekret silikonu: Budowa chemiczna odporna na temperatury
Silikon to nie zwykła guma, a polimer nieorganiczno-organiczny zbudowany z naprzemiennych atomów krzemu i tlenu. Ta struktura zapewnia:
-
Stabilność termiczną – wiązania Si-O są mocniejsze niż C-C w gumach organicznych.
-
Odporność na utlenianie – nie pęka pod wpływem wysokiej temperatury i tlenu.
-
Elastyczność w mrozie – łańcuchy polimerowe nie krystalizują, więc silikon nie twardnieje.
Jak silikon zachowuje się w ekstremalnych warunkach?
1. Wysokie temperatury (do +205°C)
-
Nie topi się i nie paruje – w przeciwieństwie do termoplastycznych uszczelek (np. TPE).
-
Zachowuje sprężystość – nawet po długotrwałej ekspozycji na gorąco.
-
Nie traci objętości – niski współczynnik rozszerzalności cieplnej.
Przykłady zastosowań:
-
Uszczelnienie pieców przemysłowych,
-
Systemy wydechowe w motoryzacji,
-
Sterylizacja medyczna (autoklawy przy +135°C).
2. Niskie temperatury (do –60°C)
-
Nie kruszy się
-
Zachowuje szczelność – idealny do chłodni, klimatyzacji samolotów lub stacji arktycznych.
Przykłady zastosowań:
-
Przemysł kosmiczny (próżnia i mróz w przestrzeni kosmicznej),
-
Systemy LNG (skraplanie gazu ziemnego).
Porównanie z innymi materiałami: Kiedy silikon nie wystarczy?
Nawet silikon ma granice. W niektórych aplikacjach lepiej sprawdzą się:
-
Viton (FKM): Przy temperaturach do +200°C z agresywnymi chemikaliami (np. w rafineriach).
-
Kalrez (FFKM): Dla ekstremalnych chemikaliów i temperatur do +350°C (np. w przemyśle petrochemicznym).
Uwaga! Silikon nie nadaje się do kontaktu z węglowodorami (np. olej silnikowy) – wtedy łączy się go z wzmocnieniami (np. teflonowa osłona).
5 zasad stosowania silikonu w ekstremalnych temperaturach
-
Unikaj nagłych skoków temperatury – silikon lepiej znosi stałe obciążenie niż szoki termiczne.
-
Stosuj uszczelki z certyfikatami – np. UL 94 V-0 dla odporności na zapłon.
-
Zabezpiecz przed ścieraniem – w wysokich temperaturach silikon jest mniej odporny mechanicznie.
-
Kontroluj stan uszczelek – nawet najlepszy materiał zużywa się po latach w ekstremach.
Podsumowanie: Dlaczego silikon to lider w ekstremalnych temperaturach?
Oringi silikonowe łączą trzy cechy, których nie ma żaden inny elastomer:
-
Niska temperatura pracy bez utraty elastyczności,
-
Wysoka temperatura pracy bez utleniania,
-
Biokompatybilność – bezpieczeństwo w medycynie i przemyśle spożywczym.
Jeśli Twój projekt wymaga uszczelek do piekielnego gorąca lub arktycznego zimna – silikon jest pierwszym wyborem. A jeśli potrzebujesz dodatkowej wytrzymałości chemicznej, zaprojektujemy dla Ciebie uszczelki hybrydowe łączące zalety silikonu i fluoropolimerów.