Silikon vs. NBR vs. Viton: Który materiał na oringi wybrać? | Porównanie dla początkujących | Superseal.pl
Wybierając oringi, często stajemy przed dylematem: który materiał będzie najlepszy do konkretnego zastosowania? Silikon, NBR (nitryl), a może Viton? Każdy z tych elastomerów ma inne właściwości, ceny i ograniczenia. W tym przewodniku porównamy trzy popularne materiały, abyś mógł podjąć świadomą decyzję.
Dlaczego materiał uszczelki ma znaczenie?
Oringi pracują w ekstremalnych warunkach: pod wpływem wysokiego ciśnienia, temperatur, chemikaliów lub ścierania. Nieodpowiedni materiał może szybko ulec degradacji, prowadząc do wycieków, awarii, a nawet zagrożenia bezpieczeństwa. Kluczowe parametry, które warto przeanalizować:
-
Odporność termiczna,
-
Chemoodporność,
-
Elastyczność w niskich i wysokich temperaturach,
-
Koszt.
1. Silikon (VMQ) – uniwersalny i bezpieczny
Właściwości:
-
Temperatura pracy: od –60°C do +200°C (krótkotrwale nawet do +300°C).
-
Chemoodporność: dobra odporność na wodę, ozon, promieniowanie UV oraz środki dezynfekujące. Uwaga! Nie nadaje się do kontaktu z węglowodorami (np. benzyna, oleje mineralne), stężonymi kwasami i zasadami.
-
Elastyczność: zachowuje elastyczność w niskich temperaturach.
-
Certyfikaty: FDA (kontakt z żywnością), EC 1935/2004
Zastosowania:
-
Przemysł spożywczy i farmaceutyczny (np. maszyny do pakowania),
-
Elektronika (uszczelnianie obudów),
-
Medycyna (respiratory, pompy infuzyjne),
-
Klimatyzacja i systemy grzewcze.
Plusy:
-
Biokompatybilność i nietoksyczność,
-
Doskonała odporność na wysokie temperatury,
-
Neutralny zapach i smak.
Minusy:
-
Wyższa cena niż NBR,
-
Niska odporność na ścieranie i rozerwanie.
Kiedy wybrać silikon? Gdy potrzebujesz uszczelki do ekstremalnych temperatur, kontaktu z żywnością lub kiedy mają nie oddziaływać na otoczenie.
2. NBR (nitryl) – ekonomiczny i wytrzymały na oleje
Właściwości:
-
Temperatura pracy: od –30°C do +120°C
-
Chemoodporność: doskonała odporność na oleje, smary, paliwa i węglowodory. Słabo radzi sobie z ozonem, ketonami i płynami hamulcowymi.
-
Elastyczność: twardnieje w temperaturach poniżej –20°C. (niektóre gatunki wytrzymują do -55°C)
-
Certyfikaty: Ograniczone zastosowanie w przemyśle spożywczym (tylko niektóre rodzaje posiadają certyfikat).
Zastosowania:
-
Motoryzacja (uszczelnienia silników, układów paliwowych),
-
Przemysł maszynowy (hydraulika, sprężarki),
-
Narzędzia pneumatyczne.
Plusy:
-
Niska cena,
-
Wysoka wytrzymałość mechaniczna (odporność na ścieranie),
-
Idealny do kontaktu z olejami.
Minusy:
-
Ograniczona odporność termiczna,
-
Nie nadaje się do zastosowań medycznych i spożywczych (poza specjalnymi wersjami).
Kiedy wybrać NBR? Gdy szukasz taniej uszczelki do systemów olejowych lub pneumatycznych w umiarkowanych temperaturach.
3. Viton (FKM) – wysoka odporność chemiczna
Właściwości:
-
Temperatura pracy: od –20°C do +200°C (krótkotrwale do +250°C).
-
Chemoodporność: najlepsza w tej grupie elastomerów! Odporny na benzynę, oleje, kwasy, rozpuszczalniki i agresywne chemikalia. Słabiej radzi sobie z parą wodną i glikolami.
-
Elastyczność: sztywniejszy niż silikon i NBR.
-
Certyfikaty: Wersje specjalne dopuszczone do przemysłu spożywczego.
Zastosowania:
-
Przemysł chemiczny i petrochemiczny (pompy, zawory),
-
Motoryzacja (układy wtryskowe, turbosprężarki),
-
Lotnictwo i przemysł zbrojeniowy.
Plusy:
-
Niezrównana odporność chemiczna,
-
Długa żywotność w trudnych warunkach.
Minusy:
-
Wyższa cena,
-
Słaba elastyczność w niskich temperaturach.
Kiedy wybrać Viton? Gdy uszczelka ma kontakt z agresywnymi substancjami lub pracuje w wysokich temperaturach przy obecności chemikaliów.
4 częste błędy przy wyborze materiału
-
Ignorowanie temperatury pracy – np. stosowanie NBR w wysokich temperaturach.
-
Brak analizy chemoodporności – Viton nie nadaje się do wszystkich chemikaliów (sprawdź tabele odporności!).
-
Nadmierne oszczędności – tańszy NBR w agresywnym środowisku szybko się zużyje.
-
Zbyt niska elastyczność– w mrozie Viton i NBR stają się kruche.
Podsumowanie: Który materiał wybrać?
-
Silikon – wybierz, gdy potrzebujesz uszczelki do ekstremalnych temperatur, zastosowań medycznych lub spożywczych.
-
NBR – postaw na niego w systemach olejowych i pneumatycznych, gdzie liczy się niska cena i wytrzymałość mechaniczna.
-
Viton – idealny do agresywnych chemikaliów i wysokich temperatur w przemyśle chemicznym.
Nie jesteś pewien? Skorzystaj z naszego wsparcia! W Superseal.pl pomożemy dobrać materiał i rozmiar oringa do Twojej aplikacji. Skontaktuj się z nami →
Parametr
|
Silikon (VMQ)
|
NBR
|
Viton (FKM)
|
---|---|---|---|
Temperatura | –60°C do +230°C | –30°C do +100°C | –20°C do +200°C |
Odporność chemiczna | Woda, ozon, UV | Oleje, paliwa | Kwasy, rozpuszczalniki |
Wytrzymałość mechaniczna | Niska | Wysoka | Średnia |
Cena | Średnia | Niska | Wysoka |
Typowe zastosowania | Medycyna, elektronika | Motoryzacja, hydraulika | Przemysł chemiczny |